Onder druk van activistische groepen wordt kunst steeds vaker gecanceld om ideologische redenen, vanwege ‘culturele toe-eigening’ of vanwege het verlangen naar een ‘safe space’.
Het ‘cancelen’ van kunst is steeds vaker aan de orde van de dag. De kleur en gender van de kunstenaar lijken daarbij allesbepalend te zijn. Hoe verhoud je je hiertoe als kunstenaar? Is dit een verontrustende ontwikkeling of juist een teken van emancipatie? En wat betekent het voor de vrijheid van expressie? Regisseur Karin Junger onderzoekt dit met Anne-Fay Kops, Ted van Lieshout, Angel-Rose Oedit Doebé, Raymi Sambo, Boris van Berkum, Marian Markelo, Stephan Sanders en Thomas Chatterton Williams.
De volledige aflevering van uur van de wolf werd op 4 juni 2024 uitgezonden en is hier opnieuw te bekijken: https://www.2doc.nl/documentaires/2024/06/free-space.html
Boris van Berkum en Marian Markelo: Samenwerking in Kunst en Ritueel
Boris van Berkum (1968) is een neokunstenaar die stijlen en vormen uit diverse periodes, culturen en religies combineert in zijn werk. Hij werkt met materialen zoals keramiek, brons, epoxypasta en zelfs fondantglazuur. Van Berkum is momenteel bezig met het programma “Neo Afro, Winti 3D”, waarin hij samenwerkt met Winti-priesteres Marian Markelo. Samen proberen zij maskerdansen en beeldhouwkunst nieuw leven in te blazen binnen de Winti-religie en -rituelen.
Marian Markelo, ook bekend als Nana Efua (Moengo, Suriname, 1956), begon haar opleiding tot Winti-priesteres op 23-jarige leeftijd. Ze leerde over rituelen, kruiden, en het omgaan met Winti-goden en voorouderlijke geesten. Marian Markelo is een prominente figuur in het overdragen van haar kennis, door coaching, begeleiding, training en lezingen over het Winti-erfgoed en tradities in Nederland, Suriname en West-Afrika. Sinds 2002 verricht zij het plengoffer voor de voorouders bij het Nationaal Monument van het Slavernijverleden in het Oosterpark in Amsterdam tijdens de jaarlijkse nationale herdenking van de afschaffing van de slavernij door de Nederlandse overheid.
Marian Markelo was tot haar pensionering in februari 2021 docent verpleegkunde aan het Regionaal Opleidingscentrum (ROC Mondriaan). In 2021 was zij de initiatiefnemer en medeoprichter van het Winti-instituut NIRASԐ, dat zich richt op het rehabiliteren en herstellen van het negatieve imago van Winti, gecreëerd door de christelijke kerk en de koloniale regering van Nederland. Samen met Boris van Berkum werkt zij aan een hedendaagse collectie wintikunst en -design. Door de jaren heen werd zij de muze van Van Berkum.
Samen hebben Van Berkum en Markelo het kabra blauw herdenkingsspeldje en zoutvaatje gemaakt, evenals een beeld van mama Aisa. Deze samenwerking symboliseert een kruisbestuiving van artistieke en spirituele tradities, en is een voorbeeld van hoe kunst en cultuur elkaar kunnen versterken en verrijken.
Mama Aisa pronkbeeld
€700,00 Kies opties Dit product heeft meerdere variaties. Deze optie kan gekozen worden op de productpagina
In “Free Space” komen Van Berkum en Markelo aan het woord, waarbij zij hun ervaringen en visies delen over de rol van kunst in een tijd waarin culturele en ideologische spanningen toenemen. Hun verhaal biedt een waardevol inzicht in hoe kunst kan dienen als brug tussen verschillende werelden, en hoe samenwerking kan leiden tot nieuwe vormen van expressie en begrip.